Pszczelarstwo
Jednostka certyfikująca AGRO BIO TEST jest uprawniona do prowadzenia kontroli w zakresie ekologicznej produkcji pszczelarskiej, która wchodzi w kategorię działalności: produkcja zwierzęca, zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami.
Chcąc wprowadzać na rynek produkty pszczele z odniesieniem do ekologicznej metody produkcji, konieczne jest zgłoszenie gospodarstwa pasiecznego do kontroli w systemie rolnictwa ekologicznego oraz uzyskanie certyfikatu na zgodność z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848.
Produkty pszczele można sprzedawać jako produkty ekologiczne po 1 roku okresu konwersji, podczas którego stosuje się zasady ekologicznej produkcji pszczelarskiej, m.in.:
Pierwszeństwo nadaje się gatunkowi Apis mellifera i jego miejscowym ekotypom.
Pasieki muszą być tak zlokalizowane, aby w promieniu 3 km od nich źródła nektaru i pyłku składały się zasadniczo z roślin uprawianych ekologicznie lub z roślinności naturalnej, lasów, upraw poddawanych jedynie działaniu metod o niewielkim oddziaływaniu na środowisko. Wymogi te nie dotyczą obszarów, na których nie ma kwitnienia lub ule są w stanie uśpienia.
Pasieki muszą znajdować się w dostatecznej odległości od źródeł mogących prowadzić do zanieczyszczenia produktów pszczelich lub do niskiej zdrowotności pszczół .
Pasieki nie mogą znajdować się w regionach lub obszarach wyznaczonych przez właściwe organy jako regiony lub obszary, na których pszczelarstwo ekologiczne nie jest możliwe.
Producent przekazuje jednostce certyfikującej oraz przechowuje w gospodarstwie mapę w odpowiedniej skali lub współrzędne geograficzne lokalizacji uli wykazujące, że obszary dostępne dla rodziny pszczelej spełniają ww. wymogi .
Strefa, w której znajduje się pasieka, jest rejestrowana wraz z identyfikacją uli i okresem przemieszczania.
Prowadzenie równoległej produkcji pszczelarskiej ekologicznej i nieekologicznej jest niedozwolone.
Ule i materiały stosowane w pszczelarstwie są wykonywane zasadniczo z naturalnych materiałów niestwarzających ryzyka zanieczyszczenia środowiska ani produktów pszczelarskich.
Wosk pszczeli stosowany do nowych węz pochodzi z ekologicznych jednostek produkcyjnych.
W okresie konwersji wosk należy wymienić na wosk pochodzący z pszczelarstwa ekologicznego. Nieekologiczny wosk pszczeli można jednak stosować w przypadku gdy: wosk pochodzący z pszczelarstwa ekologicznego jest niedostępny na rynku; w przypadku gdy dowiedziono, że jest on wolny od zanieczyszczeń produktami lub substancjami niedopuszczonymi do stosowania w produkcji ekologicznej oraz pod warunkiem, że pochodzi on z komórek pszczelich.
W ulach dopuszcza się stosowanie wyłącznie produktów naturalnych, takich jak: propolis, wosk i oleje roślinne.
Zabrania się stosowania syntetycznych repelentów podczas czynności pozyskiwania miodu.
Zabrania się pozyskiwania miodu z plastrów zawierających czerwie.
Zabrania się niszczenia pszczół na plastrach jako metody związanej ze zbiorem produktów pszczelarskich.
Zabrania się okaleczania pszczół, takiego jak przycinanie skrzydeł matce pszczelej.
Na zakończenie sezonu produkcyjnego ule pozostawia się z zapasem miodu i pyłku do przetrwania zimy przez pszczoły.
Sztuczne dokarmianie rodzin pszczelich dopuszcza się wyłącznie, gdy przetrwanie uli jest zagrożone ze względu na warunki klimatyczne. W takim przypadku w dokarmianiu rodzin pszczelich stosuje się ekologiczny miód, ekologiczny pyłek, ekologiczny syrop cukrowy lub ekologiczny cukier.
Na zasadzie odstępstwa, po uzyskaniu zgody WIJHARS, w przypadku gdy przetrwanie uli jest zagrożone z przyczyn innych niż warunki klimatyczne, rodziny pszczele mogą być dokarmiane ekologicznym miodem lub pyłkiem, ekologicznymi syropami cukrowymi lub ekologicznym cukrem.
Do celów ochrony ramek, uli i plastrów, w szczególności przed szkodnikami, dopuszcza się wyłącznie stosowanie środków gryzoniobójczych, używanych w pułapkach, i właściwych produktów i substancji dopuszczonych do stosowania w produkcji ekologicznej.
Dopuszcza się stosowanie środków fizycznych do dezynfekcji pasiek, takich jak stosowanie gorącej pary oraz bezpośredniego opalania.
Dopuszcza się praktykę niszczenia czerwi wyłącznie w celu odizolowania zakażenia Varroa destructor.
Jeżeli pomimo środków zapobiegawczych rodziny zachorują lub zostaną zainfekowane, natychmiast przystępuje się do ich leczenia. W razie konieczności można umieścić je w izolowanych pasiekach.
W przypadkach zarażenia Varroa destructor dopuszcza się stosowanie kwasu mrówkowego, mlekowego, octowego i szczawiowego, a także mentolu, tymolu, eukaliptolu lub kamfory.
Jeżeli stosuje się leczenie syntetyzowanymi chemicznie alopatycznymi produktami leczniczymi, w tym antybiotykami, innymi niż produkty i substancje dopuszczone do stosowania w produkcji ekologicznej, na okres leczenia rodziny poddawane leczeniu umieszcza się w izolowanych pasiekach, a cały wosk wymienia się na wosk pochodzący z pasiek ekologicznych. Następnie dla takich rodzin stosuje się przez okres 12 miesięcy konwersję.
W przypadku odnowy pasiek rocznie 20 % matek pszczelich i rodzin pszczelich może być zastępowanych nieekologicznymi matkami pszczelimi i rodzinami pod warunkiem, że te matki pszczele i rodziny zostaną umieszczone w ulach zawierających plastry lub węzę pochodzące z ekologicznych jednostek produkcyjnych. W każdym przypadku raz w roku dopuszcza się wymianę jednej rodziny lub jednej matki pszczelej przez nieekologiczną rodzinę lub matkę pszczelą.
Producent jest zobowiązany do prowadzenia rejestru pasieki z uwzględnieniem zapisów dotyczących dokarmiania, zastosowanych środków, czynności usuwania nadstawek i pozyskiwania miodu, leczenia. Należy również rejestrować ilość i daty zbioru miodu.
W dniu 29 kwietnia 2024, Komisja Europejska poinformowała państwa członkowskie o publikacji w Dzienniku Urzędowym UE dokumentu zawierającego pytania i odpowiedzi w związku z wdrażaniem przepisów UE dotyczących pszczelarstwa ekologicznego
(pobierz PDF).