1. Podstawy integrowanej produkcji roślin

Czym jest system integrowanej produkcji roślin?

Integrowana produkcja roślin (IPR) to system zrównoważonego rolnictwa, którego celem jest wytwarzanie wysokiej jakości płodów rolnych przy jednoczesnej ochronie środowiska i zdrowia konsumentów. Produkcja odbywa się zgodnie z określonymi metodykami, które ograniczają stosowanie chemicznych środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych.

Zasady zrównoważonego rolnictwa w IPR

IPR bazuje na dobrych praktykach rolniczych, racjonalnym wykorzystaniu zasobów naturalnych oraz monitorowaniu stanu upraw. Istotne znaczenie ma tu m.in. ochrona gleby, wody, zapylaczy oraz bioróżnorodności.

Rola postępu technicznego i biologicznego

System IPR wspiera wdrażanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie biologicznej ochrony roślin oraz wykorzystania odmian odpornych na choroby.

2. Integrowana ochrona roślin jako fundament IPR

Ograniczenie chemicznych środków ochrony

W integrowanej produkcji roślin dopuszcza się stosowanie środków chemicznych tylko wtedy, gdy inne metody zawiodą, a agrofagi przekroczą próg szkodliwości. Celem produkcja żywności wolnej od pozostałości pestycydów środków ochrony roślin.

Zasady integrowanej ochrony roślin w praktyce

• monitoring szkodników i chorób,
• stosowanie metod mechanicznych, biologicznych i agrotechnicznych,
• rotację upraw i płodozmian.

Metodyki IP i ich znaczenie w produkcji

Dla poszczególnych upraw opracowano szczegółowe metodyki IPR, które precyzują m.in. zalecany płodozmian oraz terminy stosowania zabiegów agrotechnicznych i środków ochrony roślin.

Zatwierdzanie i notyfikacja metodyk IP

Metodyki są zatwierdzane przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa i publikowane na stronie PIORiN. Ich stosowanie jest obowiązkowe dla wszystkich uczestników systemu.

Wymagania dotyczące środków ochrony roślin

• dopuszczone do stosowania w danej uprawie,
• ujęte w wykazie środków zalecanych do stosowania w IP,
• aplikowane przez osoby przeszkolone.

3. Certyfikacja i kontrola w systemie IP

Proces zgłoszenia do systemu IPR

1. Ukończyć szkolenie w zakresie IPR.
2. Zgłosić uprawę do jednostki certyfikującej – Agro Bio Test.
3. Prowadzić produkcję zgodnie z obowiązującą metodyką.

Szkolenia i dokumentowanie działań w IPR

• zastosowane środki ochrony roślin i nawożenie,
• obserwacje agrofagów,
• inne zabiegi uprawowe.

Kontrola i certyfikacja przez uprawnione podmioty

Certyfikacja odbywa się na podstawie kontroli terenowej oraz analizy dokumentacji. Pozytywny wynik kontroli i ocena zebranych dowodów skutkuje przyznaniem certyfikatu na uzyskane zbiory.

Rola PIORiN w nadzorze nad systemem

PIORiN pełni funkcję organu kontrolnego – zatwierdza metodyki, udziela upoważnienia jednostkom certyfikującym oraz prowadzi nad nimi nadzór.

4. Certyfikat IPR i znak jakości

Znaczenie certyfikatu integrowanej produkcji

Certyfikat IPR potwierdza, że uprawa prowadzona była zgodnie z metodyką IP, a uzyskany produkt jest bezpieczny dla konsumentów.

Znak IP jako narzędzie marketingowe

• wyróżniają się na półce sklepowej,
• zwiększają zaufanie konsumentów,
• dają dostęp do nowych rynków zbytu.

5. Instytucje odpowiedzialne za system IP

Zadania Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Ministerstwo tworzy podstawy prawne, finansuje szkolenia i wspiera rozwój systemu.

Funkcje Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa

• zatwierdza metodyki,
• prowadzi nadzór nad jednostkami certyfikującymi,
• prowadzi ewidencję producentów.

Rola podmiotów certyfikujących IP

• kontrolę prowadzonych upraw,
• wydawanie certyfikatów,
• nadzór nad wydanymi certyfikatami.

6. IP w kontekście polityki rolnej i finansowania

Ekoschematy i płatności w ramach WPR 2023–2027

Udział w IPR umożliwia ubieganie się o dopłaty w ramach ekoschematów związanych z ochroną środowiska.

Warunkowość płatności bezpośrednich a IP

Rolnicy stosujący IPR spełniają wymogi środowiskowe, co może pozytywnie wpływać na uzyskanie pełnych płatności bezpośrednich.

Znaczenie Planu Strategicznego WPR dla IP

Plan Strategiczny 2023–2027 promuje systemy zrównoważone, takie jak IPR i przewiduje dla nich wsparcie finansowe i doradcze.

7. Wpływ IP na jakość i bezpieczeństwo żywności

Ograniczenie zanieczyszczeń chemicznych

Celem systemu Integrowanej Produkcji jest dążenie do uzyskania plonów wolnych od pozostałości metali ciężkich, środków ochrony roślin i azotanów, co wpływa na ich wartość zdrowotną.

Standardy bezpieczeństwa żywności pochodzenia roślinnego

System IPR opiera się na pełnej transparentności procesu produkcyjnego – od pola do stołu.

IP jako gwarancja zdrowej i bezpiecznej żywności

Certyfikat to nie tylko narzędzie marketingowe – to także dowód na odpowiedzialność producenta wobec konsumenta.

8. Zastosowanie IP w praktyce rynkowej

Znaczenie IP w eksporcie owoców i warzyw

Coraz więcej krajów wymaga stosowania systemów jakości, takich jak IPR, jako warunku dopuszczenia towaru na rynek.

Wymogi sieci handlowych wobec producentów IP

Sieci handlowe i przetwórcy często wymagają potwierdzenia prowadzenia produkcji zgodnie z systemem jakości, a IPR jest jednym z takich standardów.

Korzyści marketingowe i wizerunkowe dla rolników

Certyfikat IPR buduje zaufanie klientów, pozwala uzyskać lepsze ceny i wzmacnia pozycję producenta na rynku.

9. Przyszłość integrowanej produkcji roślin

Rozwój systemu IPR w świetle zrównoważonego rolnictwa

System IPR wpisuje się w założenia Zielonego Ładu i będzie w przyszłości jeszcze silniej wspierany przez polityki UE.

Wyzwania i możliwości dla producentów w 2025 roku

Wyzwania:

• rosnące koszty produkcji,
• konieczność dostosowania się do norm unijnych.

Możliwości:

• dostęp do dopłat,
• korzystniejsze ceny,
• rosnące zapotrzebowanie na żywność wysokiej jakości.

Zachęcamy producentów rolnych do zapoznania się ze szczegółami systemu IPR i rozpoczęcia współpracy z naszą jednostką certyfikującą. To inwestycja w jakość, rozwój i przyszłość polskiego rolnictwa.